جشنواره فجر؛ خالی از نام های بزرگ

کم کم به روزهای پرالتهاب مهم ترین رقابت سینمای ایران نزدیک می شویم. از میان آثار ارسالی، نام 22 فیلم داستانی، دو فیلم مستند و تنها یک پویانمایی در پرونده آثار سی وششمین دوره جشنواره فیلم فجر به چشم می خورد. این جشنواره همچون ادوار گذشته، پر از حواشی و پدیده هاست که غیبت برخی کارگردان های نامی سینما شاید برجسته ترین نکته جشنواره امسال باشد. با فقدان حضور رسول صدرعاملی، محمدرضا هنرمند، بهمن فرمان آرا و ابوالحسن داوودی جشنواره امسال فهرست بلندبالایی از غایبان سرشناس را دارد. امسال در بخش مسابقه سینمای ایران، 22 فیلم، یک پویانمایی و دو مستند حضور دارند که در مجموع، آثار را به 25 فیلم می رسانند. این جشنواره به دبیری ابراهیم داروغه زاده از 12 تا 22 بهمن برگزار خواهد شد. نامی ترین های جشنواره ابراهیم حاتمی کیا از پرافتخارترین کارگردان های دوره های گذشته جشنواره است که پس از موفقیت سال گذشته «بادیگارد» با دریافت جایزه بهترین نقش اول مرد برای بازی پرویز پرستویی، امسال با «به وقت شام» به میدان آمده تا شاید ششمین جایزه بهترین فیلم را به خانه ببرد. شنیده ها حاکی از آن است که فیلم اش هم جسورانه و جذاب از آب درآمده؛ فیلمی پرهزینه و طولانی به قلم حاتمی کیا که به دلیل پرداخت موضوع روز جنگ سوریه و مبارزه با داعش، از چند لوکیشن متفاوت در شهرهای شیراز، روستایی اطراف شهریار و شهرک سینمایی دفاع مقدس استفاده کرده است. امسال منیژه حکمت، کارگردان باسابقه سینمای ایران که بعد از هشت سال دوباره فیلم ساخته، «جاده قدیم» را در جشنواره دارد. همچنین پیمان معادی فیلم پرستاره «بمب» را به جشنواره فجر رسانده است و این بار چشم به سیمرغ های اصلی جشنواره دارد. احمدرضا معتمدی هم با «سوءتفاهم» و اما و اگرهایی در رسیدن فیلم اش، به جشنواره آمد که همین موضوع به تغییر اجباری در فهرست بازیگران منجر شد و از این میان، مهم ترین جابه جایی در نام لیلا حاتمی با مریلا زارعی دیده می شود. «سرو زیر آب» به کارگردانی محمدعلی باشه آهنگر هم یکی دیگر از شانس های شکار جوایز سودای سیمرغ فجر محسوب می شود که پس از «ملکه» دومین پروژه بزرگ کارنامه سینمایی وی در گونه دفاع مقدس با حضور ستارگانی از جمله بابک حمیدیان و مهتاب نصیرپور است. حضور پررنگ فیلم سازان جوان هرچقدر جشنواره امسال خالی از نام فیلم سازان پرسابقه مانند داریوش مهرجویی، مسعود کیمیایی، کیانوش عیاری، رخشان بنی اعتماد و یدا... صمدی است، کارگردانان جوان زیادی را به خود می بیند. «لاتاری» سومین حضور پی درپی محمدحسین مهدویان را با داشتن تجربه فیلم تحسین شده سال گذشته اش «ماجرای نیمروز»، در فجر سی وششم رقم می زند. فیلمی که با حرف و حدیث های بسیارش در گرفتن مجوز ساخت، از بخت های مهم جشنواره امسال است و با معرفی یک بازیگر جوان به نام زیبا کرمعلی به عنوان نقش اول، جلوی دوربین رفته است. «دارکوب» سومین فیلم بهروز شعیبی در مقام کارگردان است و حضور سارا بهرامی و مهناز افشار به عنوان بازیگران «دارکوب»، بخت این فیلم را برای دست یابی به جوایز بازیگر زن بیشتر می کند. «مغزهای کوچک زنگ زده» از هومن سیدی مانند دیگر اثرش «اعترافات ذهن خطرناک من» با شکل و شمایل متفاوتی از سلیقه متداول داوران فجر و بازیگرانی چون نوید محمدزاده و فرهاد اصلانی از امیدهای بُرد سیمرغ های جشنواره به حساب می آید. علاوه بر این چهره ها، نام هایی مانند نیما اقلیما، پوریا آذربایجانی، رضا مقصودی، سهیلی بیرقی و هادی محمدیان، می توانند محبوب جوانان اهل سینما شوند. کمدی ها، غایبان رقابت در میان فیلم هایی که امسال جلوی دوربین رفته اند ولی در جشنواره حضور ندارند، بیش از همه نام آثار کمدی دیده می شود. اتفاقی که با توجه به بی مهری جشنواره نسبت به کمدی ها در دوره های قبل، طبیعی هم هست. «لس آنجلس - تهران» تینا پاکروان از نخستین انصرافی های جشنواره امسال بود که دلیل آن حضور در اکران نوروزی اعلام شد. سینمایی «خوک» مانی حقیقی یکی از غایب های بزرگ جشنواره فجر است. او هم از ابتدا فرم شرکت در جشنواره را پر نکرد و فیلم اش را برای دریافت پروانه نمایش ارائه داد. حتی گفته می شود «خوک» از گزینه های اصلی حضور در جشنواره برلین است. دومین غایب سرشناس دیگر «سمفونی نهم» محمدرضا هنرمند است که به جشنواره فجر نرسید. فیلمی در ژانر کمدی که فیلم برداری آن با بازی حمید فرخ نژاد و ساره بیات همچنان ادامه دارد. «خودسر» کمال تبریزی هم به علت ادامه فیلم برداری به جشنواره امسال نرسید. همچنین بهمن فرمان آرا و ابوالحسن داوودی هم فیلم های شان را به جشنواره فجر ندادند و فرمان آرا «حکایت دریا» را در جشنواره جهانی فجر (اردیبهشت 97) رونمایی خواهد کرد. «سال دوم دانشکده من» اثر رسول صدرعاملی هم با تمام تلاش وی و دیگر عوامل به دلیل تأمل بیشتر بر عوامل کیفی و فنی فیلم به جشنواره نرسید. پدیده های جشنواره حمید نعمت ا... بعد از موفقیت پررنگش در «رگ خواب» با کسب شش سیمرغ بلورین جشنواره سی وپنجم فجر با کاری نو به نام «شعله ور» به جشنواره راه یافته است. فیلمی که برخلاف بسیاری از آثار سینمای ایران، در تهران فیلم برداری نشده است و فضایی متفاوت دارد. «چهارراه استانبول» اثر مصطفی کیایی هم از نظر موضوع جالب توجه است و اولین فیلم سینمای ایران درباره حادثه پلاسکو محسوب می شود و نخستین نمایش خود را در جشنواره فجر خواهد داشت. این فیلم مانند دیگر آثار وی چون «بارکد»، اثری پربازیگر است و نام هایی مانند بهرام رادان و محسن کیایی در این میان می درخشند. هادی محمدیان با ثبت عنوان تنها فیلم سینمایی پویانمایی جشنواره سی وششم تا همین جا رکوردی را به نام «فیلشاه» به ثبت رسانده است. کاری با پروداکشن خاص و تفاوت های قابل توجه نسبت به اثر پیشین وی و گروه «هنر پویا» با نام آشنا و موفق «شاهزاده روم» که بومی سازی بخش های بسیاری از برنامه های فنی و کاربردی آن از جمله ویژگی های این اثر است. فیلم اولی های امسال بخش «نگاه نو» که در بخش اصلی ادغام شده، در سال های اخیر به خاطر موفقیت های فیلم اولی ها مانند «تابستان داغ» ابراهیم ایرج زاده و «ابد و یک روز» سعید روستایی در بخش سودای سیمرغ، یکی از نکات حائز توجه است. امسال هم فیلم های «امیر» به کارگردانی نیما اقلیما، «مصادره» مهران احمدی و «خجالت نکش» اثری از رضا مقصودی در بخش مسابقه سی وششمین دوره جشنواره فیلم فجر با هم به رقابت خواند پرداخت. تنها سه فیلم اولی در میان آثار راه یافته به جشنواره فیلم فجر حضور دارند که رقابت تنگاتنگ برای تصاحب سیمرغ بهترین فیلم اول را رقم می زنند. در این میان، حضور چهره هایی مانند مهران احمدی که به عنوان بازیگر شناخته می شود و یکی از معدود آثار کمدی را در جشنواره امسال دارد، جالب توجه است. دو مستند در بخش اصلی امسال در بخش مسابقه سینمای ایران (سودای سیمرغ) دو فیلم مستند هم حضور دارند که هر دو همین یکی دو هفته پیش در جشنواره سینماحقیقت، موفق بوده اند؛ «بانو قدس ایران» که اتفاقاً پرحاشیه هم شد و «زنانی با گوشواره های باروتی» که در مراسم اختتامیه جشنواره مستند سینماحقیقت، جوایز اصلی را درو کرد. *خراسان